Γιατί υπάρχουν οι παραλίες;

Η ύπαρξη των παραλιών στην ίδια θέση παρά τον συνεχή κυματισμό της θάλασσας που «τρώει» την άμμο, τα βότσαλα και τους βράχους, οφείλεται κυρίως στα ποτάμια, που προσφέρουν καθημερινά φερτά ιζήματα και χαλίκια ενώ η θάλασσα τα παρασύρει, διαμορφώνοντας ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο οικοσύστημα . Από αυτήν την φυσική ανταλλαγή –τριβή άμμου και χαλικιών στις εκβολές και στα δέλτα των ποταμών εξαρτάται και η φυσική ποιότητα της παραλίας, αμμώδης ή με βότσαλα-βραχώδης. Από αυτή την «ανταλλαγή» άμμου και χαλικιών εξαρτάται η ύπαρξη ή όχι της εκάστοτε παραλίας.

Όταν η ισορροπία αυτή ανατραπεί (από ανόητες παρεμβάσεις του ανθρώπου)τότε μπορεί να μπαζωθεί η παραλία από τα φερτά της θάλασσας ή να εξαφανιστεί και να αλλάξει ο χαρακτήρας της παραλίας. Τα φερτά ιζήματα των ποταμών όμως συσσωρεύονται καθ όλη την διαδρομή του ποταμού και όχι μόνο στο δέλτα του. Αποτρέπουν την υφαλμύρωση του υδροφόρου ορίζοντα, συντηρούν οικοσυστήματα στις όχθες τους και αναζωογονούν την βιοποικιλότητα κατά την διαδρομή του ποταμού αλλά επίσης συμβάλλουν στην μετατροπή του δέλτα σε μια πλούσια παραγωγική ζώνη αν το δέλτα είναι μεγάλο (Έβρος, Δούναβης, Νείλος κλπ).

Αν τώρα ένα ποτάμι ή παραπόταμος σταματήσει να εκβάλλει λόγω εκτροπής του ή να κατεβάζει ιζήματα λόγω μεγάλων φραγμάτων τα αποτελέσματα θα είναι καταστροφικά για τις παράκτιες περιοχές. Η πάλη μεταξύ αλμυρού και γλυκού νερού είναι καθημερινή φυσική διαδικασία που πάνω στην σημερινή έκβαση της, έχει στηρίξει και ο άνθρωπος την επιβίωση του.

Στην Νάξο για παράδειγμα όπου υπάρχει παραλία υπάρχει και τουριστική ανάπτυξη και υπήρχε μέχρι πριν 20 χρόνια ένας μικρός ποταμός ή παραπόταμος- χείμαρρος-ρυάκι. Δυστυχώς όμως το πρόταγμα της άνευ όρων τουριστικής ανάπτυξης έχει βάλλει υποθήκη τόσο την φυσική ροή των ποταμών όσο και των εκβολών τους. Ο εγκιβωτισμός των ποταμών και το μπάζωμα τους είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την τουριστική βιομηχανία.

Στον Αϊ Γιώργη έκβαλαν 2 ποταμοί εκ των οποίων ο ένας έχει μετατραπεί σε δρόμο(δίπλα στο κατάστημα «Τράτα» και ο δεύτερος δίπλα στο κατάστημα «Φλοίσβος» έχει μπαζωθεί και μετατραπεί σε χωματερή. Παρεμπιπτόντως μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 80 ψαρεύαμε χέλια και παίζαμε με τις χελώνες σε αυτά τα μέρη. Η περιοχή μέχρι τα Ύρια είχε 7 μικρά γεφύρια για να διευκολύνεται η μετακίνηση των αγροτών. Σήμερα ο ποταμός έχει εξαφανισθεί και όσο νερό κυλάει μέσα στα τσιμεντένια ρυάκια του δεν θυμίζουν σε τίποτα την παλαιότερη ζωντάνια και σημασία του.

Στην Γρόττα ο ποταμός που έρρεε μέχρι τα παλιά σφαγεία έχει μετατραπεί σε κύριο άξονα της κυκλοφορίας αυτοκινήτων.

Στην περιοχή της πλάκας και της μικρής βίγλας έχουν μπαζωθεί και καταπατηθεί.

Στον Καλαντό και στους Άγιους Θεοδώρους το ίδιο. Στον Λυώνα είναι πρόσφατες οι μνήμες από την υπερχείλιση του ποταμού λόγω των αυθαίρετων παρεμβάσεων των τότε τοπικών αρχών.

Και τέλος στον Απόλλωνα στο δέλτα του ποταμιού έχει οικοδομηθεί το σύμβολο της τουριστικής ανάπτυξης. Ένα ξενοδοχείο. Ένα ξενοδοχείο στις εκβολές του ποταμού που αμφιβάλλω αν εξασφαλίζει καν, την επιβίωση των ιδιοκτητών τού. Δεν το γνωρίζω! Αυτό που γνωρίζω όμως είναι ότι η τουριστική ανάπτυξη έχει καταστρέψει μέσα σε λίγα χρόνια τόσα πολλά, πού όσα χρήματα και αν κερδίζουμε δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την φύση. Από την φύση μπορούμε να βγάλουμε χρήματα με τα χρήματα δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε φύση.

Σίγουρα και άλλα ποτάμια που δεν τα γνωρίζω έχουν την ίδια τύχη με όσα αναφέρω. Για παράδειγμα οι γνωστές σε όλους μας Άνω-Μέση- Κάτω Ποταμιά όπου προσδιορίζονται σύμφωνα με τον ρου του ποταμού δεν γνωρίζω που εκβάλλει ο μεγάλος αυτός ποταμός. Προφανώς χάνεται το Δέλτα του μεταξύ χώρας και παρατρέχου. Η αυθαίρετη δόμηση το μπάζωμα των χειμάρρων και ρεμάτων αλλά και οι σκανδαλώδεις ορισμοί του αιγιαλού από την ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ συμβάλλουν στην καταστροφή και τον αφανισμό των παραλιών που υπήρχαν εκατομμύρια χρόνια.

Η εμμονή του Ελληνικού κράτους στα φαραωνικά φράγματα ως μέρος των ΑΠΕ (ανέβασε το όριο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τα υδροηλεκτρικά φράγματα από 10 σε 100 μέγα βατ) και στις εκτροπές των ποταμών προκειμένου να ελέγχει την αγροτική παραγωγή σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις από τις κλιματικές αλλαγές θα έχει καταστροφικές συνέπειες για τις παράκτιες περιοχές.

Το συμπέρασμα είναι ότι η φύση και η ανάπτυξη δεν μπορούν να συνυπάρξουν. Η κυριαρχία της ανάπτυξης επί της φύσης είναι οφθαλμοφανής. Είτε πράσινη είτε άγρια είτε ήπια η ανάπτυξη και η φύση είναι έννοιες αντίθετες. Ας προστατέψουμε τον εαυτό μας από την φύση γιατί είμαστε μέρος της και όχι την φύση από τον άνθρωπο όπως χαριτωμένα λένε οι πράσινοι επενδυτές.